bewogen wonen

Revitalisatie flatgebouw, Zaandam (1994)

Woningstichting Patrimonium Amsterdam wenste onderzoek naar revitalisatie van een groot flatgebouw in de wijk Peldersveld te Zaandam.
Gedacht is hier aan bewogen wonen, geleide keuzemogelijkheden :

• voor gezamenlijke bewoners van een compartiment
  
• voor galerij-aanwonenden
  
• voor individuele bewoners

´Geleid´ betekent hier : individuele keuzes uit ontworpen, goed bij elkaar passende modellen waardoor elke keuze zich ´thuis voelt´ in het totaalbeeld (ontwerpmedium, meer thuisgevoel en betere herkenbaarheid van de bewoner en vermindering van massaliteit)










Flexibele keuzemogelijkheden voor bewoners zijn hier gegeven m.b.t. praktisch wonen, beleving en sociale uitstraling op de niveaus huishouden, compartiment, gebouw en directe omgeving : twaalf soorten keuze-niveaus.
Keuzevrijheid vereist flexibiliteit om eigen woonambities vorm te geven en ook om opvolgende bewoners te kunnen bedienen.

De twee toegangsdeuren voor de 384 woningen zijn omgezet in 8 statige toegangen voor 8 compartimenten.
Elk compartiment heeft nu 6 afgesloten galerijen voor elk 8 woningen.
Om de nu in kleine groepjes opgedeelde bewoners mogelijk qua leefstijl wat op elkaar af te stemmen is het gebouw voorlopig als start in negen sfeergebiedjes verdeeld : Welzijn, Welvaart en Cultuur en die elk weer verdeeld in Anoniem, Gemiddeld en Betrokken. In een sfeergebiedje kunnen later de bewoners gezamenlijk het sfeerdoel wijzigen.

Hier volgen enkele voorbeelden uit 19 keuzemogelijkheden

1.Allerlei flexibele woningindelingen qua praktisch nut en sfeer.


bestaande woning
flexibele variant
indelingsvariant


2.Berging uit de woning halen en hangen aan buitenzijde van het galerijhek

3.Galerijgedeelte voor de woning als gehuurd beschouwen en ruimtelijk accentueren. Buren hebben recht van overpad



4.Een zonnebalkon aan de zonzijde

5.Wasdroogkast op zonne-energie aan buitenzijde balkon of galerij




6. Glasschoepen aan buitenzijde balkon te zetten in zonnestand, winterserrestand, wasdroogstand en anti-lawaaistand (snelweg)

7.Van binnen uit beweegbare, lichtdoorlatende, niet doorzichtige, isolerende luikjes tbv : variabel praktisch wonen, de zich voortdurend wijzigende gevoelssfeer, veranderende sociale uitstraling en bewegende architectuur

Keuzevoorwaarden

Al deze keuzemogelijkheden zijn gekoppeld aan enige huurverhoging.
Zo niet dan zou iedereen alles kiezen en zou de ene monotonie plaats maken voor een andere.

Om het geheel tot leven te wekken moeten alleen keuzen gedaan worden die bitter gewenst zijn en waar men geld voor over heeft. Diversiteit in keuzen wordt zo een medium voor de architect.

Het betreft geleide keuzen. Bij volledig vrije keuzen zou de chaos aan het gebouw de waardering voor de bewoners kunnen schaden. Daarbij komt dat de voorkeur van de ene bewoner voor de ander een gruwel kan zijn. Het gezamenlijk belang is een opwaardering van het aanzien in de stad.

Het geleid kiezen kan garant staan voor het goed bij elkaar passen van afzonderlijke keuzen, waardoor elke individuele inbreng het geheel (visueel) kan versterken.

Een drietrapssysteem dus :

• individuele keuzemogelijkheden, tbv thuisgevoel en herkenbaarheid,
  
• het passeren van eenheidsarchitectuur,
  
• opwaardering van de bewoners als groep.

Keuzemogelijkheden voor de gezamenlijke bewoners van een compartiment

8.Keuze uit enkele ontwerpen voor het uiterlijk van het compartiment



9.Geleid per compartiment onderling af te spreken regels voor de gezamenlijke ruimten

Van achterbuurt naar onderdeel van de stad.

Door het bouwen van een korte brug over een nabijgelegen smalle waterloop kan deze flatwijk direct op de binnenstad worden aangesloten. Nu is het letterlijk een achterbuurt door de zigzaggende route om er te komen.
Van achterbuurt nu naar stadsdeel waar allerlei aantrekkelijk functies voor de hele stad toegankelijk kunnen zijn.